Σε οριακή κατάσταση οι συνομιλίες στις Βρυξέλλες, μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών και των τραπεζιτών, με αντικείμενο το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων.
Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, διακόπηκε η συνεδρίαση των ηγετών της ευρωζώνης (Γιουνκέρ, Μέρκελ και Σαρκοζί) με την επικεφαλής του ΔΝΤ (Λαγκάρντ) και του γενικού διευθυντή του IIF (Νταλάρα), καθώς δεν κατέληξαν σε συμφωνία.
Η Γερμανίδα καγκελάριος φέρεται πλέον να τονίζει πως, σε περίπτωση που δεν συμφωνήσουν οι τραπεζίτες, θα επιβληθεί μονομερές «κούρεμα», το οποίο θα οδηγήσει σε πιστωτικό γεγονός. Ωστόσο, δεν συμφωνούν οι άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, με αποτέλεσμα οι συνομιλίες να βρίσκονται ήδη σε οριακό σημείο.
Νωρίτερα, ελληνικές κυβερνητικές πηγές έκαναν λόγο για αρχική συμφωνία γύρω στο 50%, με εθελούσια συμμετοχή των ιδιωτών. Οι κυβερνητικοί κύκλοι ανέφεραν πως η συζήτηση «έχει φύγει από τα ποσοστά και εστιάζεται πλέον σε τεχνικά ζητήματα», ενώ σημειώνουν πως επιπροσθέτως, ξασφαλίζεται καλύτερη μεταχείριση της χώρας μας όσον αφορά τα επιτόκια δανεισμού.
Ωστόσο, από την πλευρά της, η ομάδα των μεγάλων τραπεζών ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Τετάρτης πως δεν έχει καταλήξει σε συμφωνία με τους Ευρωπαίους ηγέτες για το ελληνικό χρέος. «Δεν υπάρχει καμία συμφωνία για το ελληνικό χρέος ή για συγκεκριμένο κούρεμα», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του IIF (Institute of International Finance) Τσάρλς Νταλάρα. «Παραμένουμε ανοιχτοί σε διάλογο, προς αναζήτηση μίας εθελοντικής συμφωνίας», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Νωρίτερα, το βράδυ της Τετάρτης, είχε ανακοινωθεί από Ευρωπαίο αξιωματούχο πως ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ εξετάζουν το ενδεχόμενο να διαπραγματευτούν οι ίδιοι στη διάρκεια της νύχτας με τις πιστώτριες της Ελλάδας τράπεζες για να τις πείσουν να αποδεχθούν μία απώλεια της τάξης του 50%. «Θέλουν να συναντηθούν με τις τράπεζες» με αυτό το σκοπό, πρόσθετε η πηγή.
Η Γαλλία και η Γερμανία αυτή τη στιγμή συμφωνούν να ζητήσουν από τις ιδιωτικές τράπεζες συνολικές απώλειες «λίγο μεγαλύτερες του 50%» στην αξία των ελληνικών ομολόγων, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Στόχος είναι να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας από το 160% του ΑΕΠ που είναι τώρα στο 120% το 2020.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο που βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, οι ιδιωτικές τράπεζες θα ανανεώσουν με τη λήξη τους τα 110 δισεκατομμύρια ευρώ σε ομόλογα που θα παραμείνουν στα χαρτοφυλάκιά τους με όρους πιο ευνοϊκούς για την Ελλάδα. Αυτό θα επιτρέψει να καταλήξουν τελικά σε ένα «κούρεμα» «λίγο μεγαλύτερο του 50%». Παρόλα αυτά οι διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες προσκρούουν στις εγγυήσεις που ζητούν σε αντάλλαγμα των απωλειών που θα υποστούν, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πηγή.
Η σύνοδος κορυφής της Ευρωζώνης μπορεί να μην καταλήξει σε συμφωνία για το μέγεθος του «κουρέματος» των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν ιδιώτες επενδυτές, είχε δηλώσει νωρίτερα η πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ιβέτα Ραντιτσόβα.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε το βράδυ της Τετάρτης σε συμφωνία για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής των 27 στις Βρυξέλλες, δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ. «Συμφωνήσαμε για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που πρέπει να είναι ένας από τους κύριους στόχους μας», δήλωσε ο Τουσκ, η χώρα του οποίου έχει την προεδρία της ΕΕ, σε συνέντευξη Τύπου.
Η συμφωνία προβλέπει ότι τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών θα πρέπει να ανέλθουν στο 9%, ένας στόχος «που πρέπει να επιτευχθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου 2012», σύμφωνα με το κείμενο. Το κείμενο της συμφωνίας προσθέτει ότι εν αναμονή της επίτευξη του στόχου του 9% «οι τράπεζες θα πρέπει να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση στη διανομή μερισμάτων και την καταβολή μπόνους».
Στη συμφωνία δεν προβλέπεται πάντως το συνολικό ποσό της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το οποίο εκτιμάται στα 108 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές. Αυτός ο αριθμός «θα ανακοινωθεί εν ευθέτω χρόνω από τις ευρωπαϊκές αρχές», διευκρίνισε ο Πολωνός υπουργός Οικονομικών Γιάτσεκ Ροστόφσκι.
Εξάλλου, ο Ιταλός πρωθυπουργός, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, δεσμεύθηκε με τους Ευρωπαίους εταίρους να παρουσιάσει την αναλυτική έκτακτη δέσμη μέτρων για την ανάπτυξη μέχρι τις 15 Νοεμβρίου. Επιπλεόν, η ιταλική κυβέρνηση δεσμεύεται να δημιουργήσει ειδική επιτροπή, με έγκυρες προσωπικότητες, για τη μείωση του δημόσιου χρέους και για την υλοποίηση των ιδιωτικοποιήσεων.
Από την πλευρά του, το Βέλγιο ζήτησε το κεφάλαιο του ΕΤΧΣ να ενισχυθεί σε πάνω από 1 τρισ. ευρώ. Μάλιστα, σύμφωνα με πηγές του Reuters, οι Ευρωπαίοι ηγέτες σκοπεύουν να αυξήσουν την ικανότητα του ταμείου διάσωσης, αλλά λεπτομέρειες για το πώς σχεδιάζουν να το κάνουν, δεν θα έρθουν στο φως πριν από τον επόμενο μήνα.
Η ευρωζώνη είναι έτοιμη να αυξήσει τη δυνατότητα παρέμβασης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), που προσφέρει βοήθεια στις χώρες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, όμως δεν αναμένεται να ανακοινώσει συγκεκριμένους αριθμούς μετά το πέρας της συνόδου κορυφής, σύμφωνα με το προσχέδιο της συμφωνίας που έχει στην κατοχή του το Γαλλικό Πρακτορείο. Οι ηγέτες της ευρωζώνης «συμφώνησαν να αυξήσουν» τη δύναμη κρούσης του ΕΤΧΣ, προκειμένου να αποφύγουν τη μετάδοση της κρίσης χρέους, επισημαίνεται στο κείμενο.
Κρίσιμη λοιπόν, ήταν η σύνοδος των ηγετών των χωρών της ευρωζώνης. Προηγήθηκε η σύνοδος των 27 ηγετών των χωρών-μελών της ΕΕ - η δεύτερη μέσα σε 72 ώρες - που είχε ως ως στόχο την εξεύρεση λύσης στην κρίση χρέους, η οποία απειλεί να αποσταθεροποιήσει την ευρωζώνη. Με το βλέμμα στραμμένο στην πρωτεύουσα της Ευρώπης, τις Βρυξέλλες, η παγκόσμια οικονομία ανέμενε από τους ηγέτες της ΕΕ να πάρουν φιλόδοξες και οριστικές αποφάσεις που θα βάλουν φρένο στην οικονομική κρίση.
Κυβερνητική πηγή στο περιθώριο της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες ανέφερε την Τετάρτη ότι η γαλλική κυβέρνηση εξετάζει ευνοϊκά το ενδεχόμενο κινεζικής οικονομικής βοήθειας προς την ευρωζώνη «μέσω ενός ειδικού μηχανισμού, συνδεδεμένου πάντως με το ΔΝΤ, που θα μελετηθεί».
Η ίδια πηγή, ζητώντας να μείνει ανώνυμη, ανήγγειλε συγχρόνως ότι θα επακολουθήσει μια τηλεφωνική συνομιλία που ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί θα έχει πάνω στο θέμα αυτό με τον Κινέζο ομόλογό του Χου Τζιντάο.
Σύμφωνα με τα όσα μετέδωσαν τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, ο Ιταλός πρωθυπουργός, δεσμεύθηκε με τους Ευρωπαίους εταίρους να παρουσιάσει την αναλυτική έκτακτη δέσμη μέτρων για την ανάπτυξη μέχρι τις 15 Νοεμβρίου.
Από τα όσα διέρρευσαν από τη διάσκεψη των Βρυξελλών, στο οριστικό κείμενο της επιστολής του Σίλβιο Μπερλουσκόνι προς τους Ευρωπαίους εταίρους, η ιταλική κυβέρνηση δεσμεύεται να δημιουργήσει ειδική επιτροπή, με έγκυρες προσωπικότητες, για τη μείωση του δημόσιου χρέους και για την υλοποίηση των ιδιωτικοποιήσεων.
Παράλληλα, πρόκειται να θεσμοθετηθεί η υποχρεωτική μετάθεση των δημοσίων υπάλληλων σε κάθε τομέα και κρατική υπηρεσία, ενώ η εκάστοτε κυβέρνηση θα μπορεί να προσφεύγει μαζικότερα στο ταμείο ανεργίας και στην μείωση, αν χρειασθεί, του συνόλου των δημοσίων υπαλλήλων.
Από τον Μάρτιο του 2012 πρόκειται να απελευθερωθεί οριστικά το ωράριο των καταστημάτων, θα ενισχυθεί η δημόσια αρχή κατά των τραστ για να στηριχθεί ο ανταγωνισμός, ενώ από τις αποκρατικοποιήσεις αναμένεται να εξασφαλισθούν δεκαπέντε δισεκατομμύρια ευρώ, μέσα στην επόμενη τριετία.
Οι όροι των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, αναμένεται, επίσης, να γίνουν πιο δεσμευτικοί για τους εργαζόμενους. Η αντίδραση των συνδικάτων, όμως, είναι αρνητική: η γραμματέας του μεγαλύτερου συνδικάτου της χώρας, Cgil, Σουζάννα Καμούσσο, δήλωσε ότι «πρόκειται για μια επίθεση κατά του νόμου που προβλέπει ότι οι επιχειρήσεις με πάνω από 18 εργαζόμενους, μπορούν να απολύουν μόνο με βάσιμη αιτία». Η Καμούσσο, ανακοίνωσε την άμεση οργάνωση κινητοποιήσεων σε όλη την χώρα.
Όπως μετέδωσαν τέλος, τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, δήλωσε ότι «η αντίδραση των εταίρων στο πρόγραμμα που παρουσίασε η Ιταλία, ήταν σαφώς θετική».
Στην προπαρασκευαστική Σύνοδο της 23ης Οκτωβρίου, η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί καλλιέργησαν προσδοκίες ότι την Τετάρτη θα ληφθούν οριστικές αποφάσεις, σε ένα πλέγμα ζητημάτων που άπτονται της κρίσης: τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, ένα συντονισμένο σχέδιο για την ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών, αποτελεσματικότερη και ελαστικότερη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (EFSF) και την ολοκλήρωση της οικονομικής διακυβέρνησης.
Ωστόσο, παρά τις υψηλές προσδοκίες που καλλιέργησαν στη Σύνοδο της περασμένης Κυριακής, η Καγκελάριος και ο Γάλλος Πρόεδρος, ειδησεογραφικά πρακτορεία αναφέρουν σκωπτικά ότι πάνω από τις Βρυξέλλες έχουν αρχίσει να εμφανίζονται τα πρώτα σύννεφα, με κίνδυνο να θολώσουν το τοπίο για άλλη μια φορά.
Σε ό,τι αφορά στην περικοπή του ελληνικού χρέους, διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι οι διαπραγματεύσεις της ευρωζώνης με τους τραπεζίτες δεν έχουν τελεσφορήσει και για το λόγο αυτό δεν είναι απίθανο, το τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου της Ευρωζώνης να μην αναφέρει συγκεκριμένο ποσοστό, αλλά «ψαλίδα». Οι ίδιοι αναλυτές θεωρούν πιθανότερο, οι «17» να δείχνουν με έμμεσο τρόπο το ύψος του «κουρέματος» στους τραπεζίτες, με μία διατύπωση που θα λέει, για παράδειγμα, ότι το ελληνικό χρέος θα πρέπει να φτάσει το 120% του ΑΕΠ το 2020.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες των ειδησεογραφικών πρακτορείων για την έκβαση των διαπραγματεύσεων, η Γερμανία και το ΔΝΤ επιμένουν σε κούρεμα 60% και σε καμία περίπτωση κάτω του 50%. Από την πλευρά τους οι τράπεζες δεν δέχονται να απωλέσουν πάνω από το 40% των ελληνικών ομολόγών που έχουν στην κατοχή τους και το παζάρι θα συνεχιστεί μέχρι αύριο τα ξημερώματα. Αίσθηση έχει προκαλέσει η δήλωση του επικεφαλής του Ινστιτούτου Διεθνούς Χρηματοοικονομικής (IIF) Τσαρλς Νταλάρα ότι «υπάρχουν όρια στο τί μπορεί να θεωρηθεί εθελοντικό».
Ελληνικές διπλωματικές πηγές σημείωναν, ωστόσο, από τις Βρυξέλλες, ότι οι διαπραγματεύσεις είναι διαρκείς, ότι η μια πρόταση διαδέχεται την άλλη, ενώ παράλληλα τόνιζαν ότι η όλη συζήτηση αφορά κυρίως τις τράπεζες και ότι για τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία δεν θα δημιουργηθούν σημαντικά προβλήματα.
Εξάλλου, ανοιχτό παραμένει το ζήτημα της ενίσχυσης των πόρων και των εργαλείων του Ευρωμηχανισμού (EFSF) ούτως ώστε να δύναται να προστατέψει μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης.
Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, η Ιταλία και η Ισπανία, αναμένεται να δεχτούν τα πρώτα κύματα από τις αναταράξεις στις διεθνείς αγορές, που αναμφισβήτητα θα προκαλέσει το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Οι ίδιοι αναλυτές εκτιμούν ότι η δανειοδοτική ικανότητα του Μηχανισμού θα πρέπει να αυξηθεί από τα 440 δισ. ευρώ σε τουλάχιστον 1 τρισ. ευρώ. Ωστόσο, η Γερμανία, η οποία συνεισφέρει περίπου το 30% των πόρων του Ταμείου, αντιστέκεται στη μόχλευση άνω του 1 τρισ. ευρώ.
Όσον αφορά στην ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών, αδιευκρίνιστο παραμένει πώς και υπό ποιούς όρους οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα μπορούν να προσφύγουν για βοήθεια στον ΕFSF. Το θέμα αυτό επρόκειτο να αποσαφηνιστεί από το Συμβούλιο Εcofin σήμερα το πρωί, το οποίο, όμως, ακυρώθηκε. Ο λόγος, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, είναι το γεγονός ότι παραμένει ανοιχτό το θέμα της αναμόρφωσης του EFSF, αλλά και το ύψος του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους.
Υπενθυμίζεται ότι στις 22 Οκτωβρίου, οι υπουργοί οικονομικών της ΕΕ είχαν συμφωνήσει επί της αρχής, να ενισχυθούν συνολικά οι ευρωπαϊκές τράπεζες με 108 δισ. ευρώ και να αυξήσουν τα λεγόμενα σκληρά ίδια κεφάλαιά τους στο 9%. Τα κεφάλαια αυτά, οι τράπεζες θα πρέπει να τα αναζητήσουν αρχικά από τις αγορές και αν αυτό δεν είναι δυνατό να στηριχθούν με εθνικά κονδύλια. Σε περίπτωση που ούτε αυτό είναι δυνατό, οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να καταφύγουν ως «ύστατη λύση» στο EFSF.
Τέλος, η Γερμανία και η Γαλλία επιμένουν να ξεκινήσουν οι διαβουλεύσεις για αναθεώρηση των κοινοτικών Συνθηκών, προκειμένου οι χώρες της ευρωζώνης να τηρούν αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία υπό τον έλεγχο των Βρυξελλών και υπό το φόβο επιβολής κυρώσεων. Ζητούν επίσης, να καθιερωθεί η Σύνοδος των ηγετών της Ευρωζώνης κάθε έξι μήνες.
Πηγή : kathimerini.gr