Με διάφορες δικαιολογίες ακυρώνονται στην πράξη οι μεταρρύθμισεις που ψηφίστηκαν πρόσφατα, ανοίγοντας "παραθυράκια" εξαιρέσεων για δημοφιλείς κλάδους. Ναι μεν απελευθέρωση, αλλά... με κόκκινες γραμμές. Και μάλιστα, όπως αυτές ορίζονται από τις... υποχρεώσεις του κάθε υπουργείου.
Παρά τη γενική "απελευθέρωση" των λεγόμενων κλειστών επαγγελμάτων, υπάρχουν επαγγέλματα που τελικά... απλώς εξαιρούνται. Με διάφορες δικαιολογίες ακυρώνεται στην πράξη ο νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα, ανοίγοντας παραθυράκια για δημοφιλείς κλάδους.
Μια τέτοια τρανταχτή περίπτωση είναι αυτή του δικαστικού επιμελητή. Σύμφωνα με Προεδρικό Διάταγμα (υπ' αριθμόν 68), που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, την 1η Ιουλίου, "το επάγγελμα του δικαστικού επιμελητή εξαιρείται, ενώ οι περιορισμοί που αφορούν την πρόσβαση και την άσκησή του διατηρούνται στο σύνολό τους σε ισχύ". Η εξαίρεση από τον νόμο αιτιολογήθηκε με το... επιχείρημα ότι πρόκειται για "άμισθους" δημόσιους λειτουργούς που δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό...
Η "επιφύλαξη"
"Το επάγγελμα του δικαστικού επιμελητή εξαιρείται από τη ρύθμιση του άρθρου 3 παρ. 1 του Νόμου 3919/2011, ενώ διατηρείται η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του Ν. 2318/1995 απαίτηση για λήψη προηγούμενης διοικητικής άδειας, προκειμένου για την άσκηση του επαγγέλματος", σημειώνεται στο προεδρικό διάταγμα.
Η μόνη "επιφύλαξη" προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης αφορά τη σύσταση αστικών εταιρειών από τους δικαστικούς επιμελητές. Παρόλο που η σύστασή τους με σκοπό την από κοινού παροχή των υπηρεσιών τους είναι ελεύθερη, ωστόσο παραμένουν σε ισχύ οι υφιστάμενοι "γεωγραφικοί" περιορισμοί. Στην εταιρεία μπορούν να συμμετέχουν αποκλειστικά και μόνο δικαστικοί επιμελητές που ασκούν τα καθήκοντά τους στην περιφέρεια του ίδιου Πρωτοδικείου...
Με υπουργικές αποφάσεις
"Ερχονται" ρυθμίσεις που προβλέπουν μειώσεις στις αμοιβές των δικηγόρων
Με ρυθμίσεις που ετοιμάζονται, "επαναπροσδιορίζονται" και άλλα νομικά επαγγέλματα. Ηδη προετοιμάζονται σχέδια διαταγμάτων και υπουργικών αποφάσεων που θα προβλέπουν τη μείωση των δικηγορικών αμοιβών σε διάφορες περιπτώσεις, την εξασφάλιση είσπραξης ποσοστών για τα ασφαλιστικά ταμεία και τους δικηγορικούς συλλόγους, καθώς επίσης τη μείωση των αμοιβών των συμβολαιογράφων και την αύξηση του αριθμού τους. Παράλληλα θα ανοίξει ο δρόμος για τη διαφήμιση των νομικών επαγγελμάτων, με άρση αρκετών από τις ήδη ισχύουσες απαγορεύσεις.
Το νομικό πλαίσιο που ίσχυσε για τους δικηγόρους μετά τη θέσπιση του Ν. 3919/11 δεν έφερε στην πράξη ριζικές αλλαγές, προβλέποντας κατ' αρχάς ότι η αμοιβή θα καθορίζεται με γραπτή συμφωνία ανάμεσα στον δικηγόρο και τον εντολέα του (πελάτη). Αν όμως δεν υπάρξει τέτοια συμφωνία, θα εξακολουθήσουν να ισχύουν οι γνωστές ως "νόμιμες αμοιβές". Σημαντική είναι η αλλαγή που αφορά τη δικηγορική αμοιβή στα συμβόλαια, καθώς δεν θα ακολουθεί τη λογική ενός συγκεκριμένου ύψους ("πλαφόν") που κλιμακώνεται ανάλογα με την αξία του συμβολαίου, αλλά θα ρυθμίζεται ελεύθερα με συμφωνία ανάμεσα στον δικηγόρο και στον εντολέα.
Στις προτάσεις της αρμόδιας νομοπαρασκευαστικής επιτροπής συγκαταλέγεται η θέσπιση ν.δ. που θα μειώνει κλιμακωτά τα ποσοστά των δικηγορικών αμοιβών όσο αυξάνεται η αξία του αντικειμένου στις πολιτικές δίκες (αστικές διαφορές). Μέχρι τώρα η νομική αμοιβή που δικαιούται ο δικηγόρος σε αστικές υποθέσεις ανερχόταν οπωσδήποτε μέχρι το 2% της αξίας του αντικειμένου της κάθε αγωγής. Τώρα, με τον προτεινόμενο νέο πίνακα η αμοιβή σε ποσοστό 2% θα ισχύει μέχρι τα 200.000 ευρώ και το ποσοστό αυτό θα μειώνεται όσο ανεβαίνει η αξία του αντικειμένου της αγωγής.Για τους συμβολαιογράφους μελετάται η αύξηση του αριθμού τους σε ποσοστό που κυμαίνεται από 10 έως 20% των ήδη υπηρετούντων συμβολαιογράφων (3.300), κάτι που έχει προκαλέσει αναστάτωση στον κλάδο, αφού υποστηρίζουν ότι είναι αναλογικά περισσότεροι από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες με πληθυσμιακά κριτήρια, ενώ έχουν μειωθεί οι συμβολαιογραφικές πράξεις (ιδίως για ακίνητα), λόγω της οικονομικής κρίσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από κυβερνητικής πλευράς ελέγχεται σε ποιες περιφέρειες μπορεί να γίνει αύξηση (χωρίς να αλλάξει το σύστημα εισόδου με εξετάσεις) χωρίς να δημιουργηθεί πρόβλημα βιωσιμότητας και βιοπορισμού, αφού αυτό αποτελεί και την "κόκκινη γραμμή", σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ. "Αγκάθι" αποτελεί και η νέα υπόδειξη της τρόικας για μείωση των αμοιβών στη σύνταξη των συμβολαίων. Αναμένεται να εκδοθεί υπουργική απόφαση που θα ορίζει "πλαφόν" ανώτατης αμοιβής. Στις συναλλαγές κάτω από ένα συγκεκριμένο ανώτατο όριο, η αναλογική αμοιβή θα καθορίζεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται σημαντική μείωση της μέσης αμοιβής, τουλάχιστον στο μισό.
Στον ίδιο παρονομαστή και η απελευθέρωση στις οδικές εμπορευματικές μεταφορές που ναι μεν επετεύχθη, όμως οι νέες άδειες για φορτηγά δημόσιας χρήσης παραμένουν στα αζήτητα για την ώρα. Οκτώ μήνες μετά την ψήφιση του νόμου 3887/2010, ελάχιστοι είναι οι ιδιοκτήτες φορτηγών ΔΧ που σπεύδουν να συστήσουν κοινοπρακτικά σχήματα, κάνοντας χρήση της "άυλης υπεραξίας" των υφιστάμενων αδειών, οι οποίες αποκτούν μηδενική ισχύ το 2013 (ανέρχονται σε πάνω από 33.000 για διεθνείς, εθνικές και νομαρχιακές μεταφορές, αλλά και για βυτία υγρών καυσίμων).
Στην παρούσα φάση, πάντως, προτιμώνται οι υπάρχουσες άδειες από τους σημερινούς κατόχους για τον απλούστατο λόγο ότι κοστίζουν λιγότερο από τις νέες. Το υπ. Μεταφορών, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τους οδηγούς φορτηγών Δ.Χ. για το άνοιγμα του επαγγέλματος, όρισε μια μεταβατική περίοδο τριών ετών, στη διάρκεια της οποίας η άυλη υπεραξία των αδειών των σημερινών ιδιοκτητών φορτηγών δημόσιας χρήσης θα μειώνεται κάθε έτος κατά 30-35%, έτσι ώστε να μηδενιστεί το 2013 και όποιος ενδιαφέρεται να εισέλθει στον κλάδο να πληρώνει μόνο τα αναλογούντα διοικητικά τέλη.